اهل سنّت در استان کرمان در شهرستانهای فهرج، ریگان، قلعەی گنج و منوجان پراکندهاند. البته این به جز از کسانی است که به شکل مهاجرت در طول سالها به شهرهای دیگر استان، کوچ کردهاند.
در نوشتار زیر سعی میکنم، وضعیت اهل سنّت در این مناطق را توضیح و به نوع فعالیتهای مذهبی در این نواحی نگاهی کوتاه بیندازم.
۱- شهرستان فهرج: عمدەی تجمع اهل سنّت در این شهرستان، در بخش نگین کویر قرار دارد، این بخش در فاصلەی ۲۸۰ کیلومتری جنوب شرقی مرکز استان کرمان و ۳۰۰ کیلومتری جنوب غربی زاهدان و ۳۰۰ کیلومتری شمال غربی ایرانشهر و در ۱۰۰ کیلومتری جنوب شرقی بم قرار دارد که تا پیش از تغییرات اداری در سال ۱۳۸۸ جزیی از بخش ریگان به شمار میرفت. اهل سنّت در این ناحیه دارای بیش از ۳۵ مسجد هستند که در مرکز بخش و در روستاهای شرقی آن پراکندهاند. در مرکز بخش (دهنو اسلامآباد) اهل سنّت دو مسجد به نام امام رضا و امام بخاری دارند.
نماز جمعەی اهل سنّت در روستای علیآباد اقامه میشود. اقامەی این نماز و بنای مسجد جمعه به یاری خداوند و همت مولوی نظامالدین نصرتی و کمک مردم مسلمان صورت گرفته است، مسجدی با ۵۰۰ متر زیر بنا که تا هنوز به شکل پسندیدهای مفروش نشده است و کار زیادی از آن باقی مانده است. در روستای علیآباد نیاز مبرمی به یک مکتب برای آموزش قرآن و آموزههای دینی به دختران و پسران وجود دارد، کاری که آغاز شده و ناتمام مانده است.
روستاهای زیر در این ناحیه کاملاً اهل سنّت هستند: علیآباد، رستمآباد، محمدآباد، حاجیآباد، حسنآباد، شمسآباد، یوسفآباد، ابراهیمآباد، دهنو آزادگان، رحمتآباد، محمودآباد، مرادآباد، توکلآباد، قدرتآباد، اللهآباد، کاظمآباد، حسینآباد سه کهور، قادرآباد، موتور وحدت ۳ و ده اسماعیل.
از میان روستاهای فوق روستاهای رستمآباد و ده اسماعیل بالا و محمودآباد اصلاً مسجد ندارند و تعدادی از این روستاها بعد از سیلی که در چند سال پیش آمد، تغییر مکان پیدا کرده و مسجد روستا اکنون، در مکان دوری از روستا قرار دارد.
بیشتر مساجد منطقه با خشت و گل ساخته شدهاند و بسیاری از آنها بعد از زلزلهی بم ترک خورده و تا هنوز تعمیر نشدهاند.
ناحیهای که اهل سنّت در آن ساکن هستند به «ناحیەی چاهدگال» معروف است، این ناحیه، دشتی هموار در انتهای کویر لوت است با آبی شیرین و زمینی حاصلخیز؛ اگر چه به سبب برداشت بیرویه، آب مقداری پایین رفته است اما تا هنوز در شش متری آبی شیرین یافت میشود. محصول این منطقه خرماست و برخی علوفه نیز میکارند.
قدیمیترین مسجد در این ناحیه، مسجد بلال در روستای علیآباد است که در سال ۱۳۶۱ بنا شده است و سپس دو سال بعد مسجدی در محمدآباد و در سال ۱۳۶۵مسجدی در یوسفآباد و در سال ۱۳۷۳ مسجد امام ابوحنیفه در روستای حسنآباد بنا شده است و در سرشماری سال ۱۳۸۵ تعداد مساجد کمی بیشتر از ده مسجد است که هماکنون به بیش از ۳۵ مسجد، افزایش یافته است،
مشکلی که تقریباً همەی این مساجد دارند نداشتن سرویس بهداشتی است و همین موضوع سبب شده است که نقل و انتقال دستههای تبلیغی از روستایی به روستای دیگر مشکل شود.
بجز روستای دهنو آزادگان که از طایفەی هوت هستند، همەی اهل سنّت ساکن در چاهدگال، از طایفه بزرگ شیهکیاند، طایفهای که در شمال غربی ایرانشهر از حدود بزمان و مسجد ابوالفضل تا فهرج و رستمآباد و بم پراکندهاند.
اهل سنّت در مرکز شهرستان فهرج تا پیش از زلزلەی بم مسجدی نداشت، اما اکنون یک مسجد در مرکز شهر و یک مسجد در حاشیەی شهر دارد در مسجد داخل شهر مدتی نماز جمعه هم اقامه شده است.
۲- شهرستان ریگان: تا پیش از تغییرات اداری در سال ١٣٨٨ بخشی از شهرستان بم بود.
اهل سنّت در این شهرستان بیشتر در ناحیەی عباسآباد و شورو ساکن هستند.
در مرکز شهرستان، اهل سنّت دو مسجد و دو نمازخانه دارد و بیش از ده سال است که در آنجا نماز جمعه خوانده میشود در محمدآباد ریگان حدود ۲۰۰ خانوار اهل سنّت زندگی میکنند.
روستای رحمتآباد ریگان نیز دو مسجد دارد و حدود یکصد خانوار اهل سنّت در آن ساکن هستند.
در مجموع در دو شهرستان فهرج و ریگان اهل سنّت حدود هفتاد مسجد دارند. فعالیتهای دینی میان اهل سنّت به وسیلەی برخی از علما که سالها پیش از بلوچستان به آنجا رفتهاند و شروع به آموزش مسائل دینی نمودهاند و دستههای جماعت تبلیغ، صورت میگیرد. غالباً فعالیتها در ماه مبارک رمضان پررنگ میشود و نمود پیدا میکند و بسیاری از طلّاب جوان برای اقامهی نماز در این ماه به این ناحیه میآیند و با پایان یافتن ماه و رفتن این طلّاب فعالیتهای دینی کمرنگ میگردد. تعدادی از فرزندان این ناحیه در مدارس دینی اهل سنّت در بلوچستان مشغول آموزش، حفظ قرآن و فراگیری علوم دینی هستند. سطح دانش و مدارک تحصیلی در نزد اهل سنّت بسیار پایین است و قابل مقایسه با دیگر مناطق اهل سنّت -حتی با بلوچستان- نیست.
۳- شهرستان قلعەی گنج، دهستان رمشک:
دهستان رمشک در ۱۲۰ کیلومتری جنوب شرقی مرکز شهرستان و ۵۵۰ کیلومتری مرکز استان واقع است و با مرکز شهرستان فنوج، در بلوچستان ١٠٠ کیلومتر فاصله دارد. مردم آن به مانند دیگر اهل سنّت کرمان، بلوچ هستند. رمشک و توابع آن بیش از سی مسجد دارد که ده مسجد فقط در مرکز دهستان قرار دارد و سالهاست که در آنجا نماز جمعه اقامه میشود. اهل سنّت در آن دارای مرکز جماعت تبلیغ و مدرسەی دینی شبانەروزی هستند، که در دو شعبه پسران و دختران فعالیت میکند و چند سال است که در شعبەی دختران فارغالتحصیل دارد.
فعالیت جماعت تبلیغ داخل استان بیاشکال پذیرفته شده است، اما ورود و خروج از استان برای دستههای تبلیغی خالی از ایراد نخواهد بود. اهل سنّت در رمشک از تمام مناطق دیگر در استان کرمان، جا افتادهتر و فعالیت مذهبی آنان چشمگیرتر است. امیر جماعت تبلیغ در آن یک معلم و فرهنگی است.
۴- شهرستان منوجان در ۶۰ کیلومتری جنوب شهرستان کهنوج و ۴۰۰ کیلومتری مرکز استان واقع است. اهل سنّت در این ناحیه یک اقلیت کوچکاند. گفته میشود که آنان دو درصد از جمعیت شهر را تشکیل میدهند. اهل سنّت در اینجا فقط در مرکز شهرستان حضور دارند و از طوائف اربابی، نصرتی، رئیسی، داوودی و استادی هستند، کسانی که سالها پیش از بلوچستان به این ناحیه کوچ کردهاند، اما به علت دوری از مراکز سنینشین و فقر علمی و مادی کمکم به مذهب تشیع گرایش پیدا کردهاند و فقط یک اقلیت کوچک بر مذهب خود باقی ماندهاند. قدمت مسجد فعلی به ۲۰۰ سال پیش بر میگردد، اما بنای فعلی در دهەی شصت بازسازی شده و از سال ۱۳۶۸ اقامەی نماز جمعه، شروع شده است. اهل سنّت در این شهر نیاز مبرم به تجهیز یک کتابخانەی کوچک برای خواهران و یک کتابخانه برای برادران دارد.
اهل سنّت در دیگر شهرهای کرمان:
در شهرستان بم، تعداد قابل توجهی از اهل سنّت ساکن هستند، اما هیچگونه مسجد و مکان مذهبی پذیرفتەشدهای ندارند.
در بخش عنبرآباد از شهرستان کهنوج اهل سنّت یک مسجد دارد.
در مرکز شهرستان کهنوج مدتی اهل سنّت در یک مکان استیجاری به اقامەی مراسم مذهبی خود میپرداختند که پس از مدتی، تعطیل شد.
در مرکز استان، شهر کرمان نیز تعداد زیادی از اهل سنّت ساکن هستند، که مدتها برخی از نمازها را در مسجدی از اهل تشیع اقامه میکردند، اما پس از گذشت مدتی از این خیر هم، محروم شدند. پیش از این در بسیاری از این شهرها حضور مهاجران و کارگران افغانی چشمگیر بوده و جمعیت اهل سنّت را بیشتر نشان میداده است، اگرچه هماکنون بسیاری از شهرهای استان کرمان از این مهاجران خالی شده است.
نظرات
بدوننام
07 آبان 1393 - 11:13سایتتون بهم ریختهه فکری بحالش بکنید
باران
09 آبان 1393 - 09:23ممنون ازاطلاع رساني تون.اجرتون باخداوندمتعال چه بساخيرين زيادي باشندكه بخواهندآستيني براي اهل سنت مناطق محروم بالابزنندامازمان ومكانش راندانند.تهيه گزارشات مستنداينچنيني براي عوام ايراني بسيارعالي است. لطفاازديگرمناطق سني نشين واوضاع واحوالشا ن بازهم گزارش تهيه كنيد.
بدوننام
11 آبان 1393 - 03:32با سلام این کار را ادامه دهید واز تمام مناطقی که اهل سنت حضور دارند آمار و چکیده ای از احوال انها برای آگاهی مرذم ارائه نماییذ
محمد صادق
22 آذر 1393 - 07:26سلام ضمن خدا قوت به برادران جماعت و اصلاح من از شیعیان شهرستان هستم بردرانه در کنار اهل سنت زندگی می کنیم ومشترکات در این شهرستان بسیار زیاد است البته دوستان اهل سنت نیز باید از امور حساسیت زا جلوگیری نمایند به عنوان نمونه رحمت آباد 1000خانوار شیعه دارد و 100 خانوار اهل سنت شیعیان 2 مسجد دارند واهل سنت نیز دو مسجد دیگر لزومی ندارد مسجد سوم را اهل سنت بسازند و حساسیت مذهبی ایجاد نمایند
یوسف ارباب
29 آذر 1393 - 05:59السلام علیکم با تشکر از محمد صادق عزیز اصولا ساخت مساجد بر اساس احساس نیاز مردم است و نه بر اساس فخر فروشی، مردم منطقه بخوبی می دانند و وضعیت مساجد نیز مبین همین امر است که ساخت و ساز مساجد با چه مشکلاتی روبرو است، به نظر من بهتر است ما نگاه خود را به این مقوله تغییر بدهیم، اگر اهل تشیع نیاز دارند می بایست در صدد ساخت مساجد جدید باشند و همچنین اهل سنت، و نمی باید ما این را در جهت تقابل با یکدیگر تفسیر کنیم.
بدوننام
24 دی 1396 - 06:50قابل اشاره است شهرستان های قلعه گنج رودبار ریگان عنبر آباد منوجان فاریاب اکثریت بلوچ هستند همچنین بلوچ های هرمزگان ۹۰درصد اهل سنت باقی مانده اند . با جمعیت صدها هزار نفری .متاسفانه جمعیت عظیم به علت دوری از مراکز اهل سنت گرایشات مذهبی را فراموش کرده اند و عملا غیر از بلوچ های اهل سنت دیگر بلوچ های کرمان به شکل شعاری شیعه هستند و هیچ از مذهب شیعه نمی دانند .اما جای شکرش باقی است این گرایش مذهبی باعث نگردید چهاریار نبی و امهات المومنین را فراموش کنند.و در واقع اهل سنت ۱۲امامی هستند که با کمی جلسات می توان وهم در مذهب را اصلاح کرد تا بار دیگر اهل سنت واقعی شوند .با ملاقات هایی که بنده داشتم چون بلوچ هستند و خود را جزو فرهنگ اهل سنت بلوچ می دانند گرایش به اهل سنت و بازگشت در میان جوانانشان در حال وقوع است اگر میدان آزاد شود چه بسا گروهی به آغوش برادران بلوچ خود برگردند